Tarım ve Köyişleri Bakanlığından : 19.12.2001 - T.C. Resmi Gazete
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; hayvan yetiştiricilerinin üstün verimli
hayvanlar yetiştirmek için kendi aralarında teşkilatlanarak, gerek yurt
dışından ithal edilen, gerek yurt içinde yetiştirilen ve gerekse yerli ırk
hayvanların genetik potansiyellerinin geliştirilmesi, verimlerinin artırılması,
bunların soykütüğü, ön soykütüğü kayıtlarının tutulması ve bu kayıtlara esas
teşkil edecek verim kontrollerinin yapılması, hayvanlarla ilgili sağlık
hizmetlerinin yürütülmesi ve sigorta işlemlerinin yapılması, üyelerin
eğitimlerinin sağlanması, üyeler arasında yarışmalar düzenlenmesi, üye
ihtiyaçlarının temin ve tedariki ile her türlü üretimin yurt içi ve yurt
dışında pazarlanması, ürünlerin değerlendirilmesi için gerekli tesislerin
kurulması, kiralanması ve işletilmesi gibi hususlar ile Hayvan Islahı Milli
Komitesi'nin önereceği ve Bakanlıkça belirlenecek her türlü hayvan ıslahı
çalışmalarının yapılması amacıyla kurulacak birliklerin kuruluş ve hizmetleri
ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Her türden hayvanın verimliliğini yükseltmek üzere belirli bir ıslah
programı kapsamında soykütüğü ve ön soykütüğü kayıtlarını tutan, üretimin
ekonomik olmasını sağlayan, bu amaca yönelik çalışmalar ve araştırmalar yapan,
üyeleri kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişiliğe haiz yetiştiricilerden
oluşan tüzel kuruluşlar bu Yönetmelik kapsamına girer.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 10/3/2001 tarihli ve 24338 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
4631 sayılı Hayvan Islahı Kanununun ilgili maddelerine istinaden
hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
b) İl Müdürlüğü: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl Müdürlüğünü,
c) Yetiştirici: Islah amacına yönelik damızlık hayvan yetiştiren kişi ve
kurumları,
ç) Birlik: Her türden hayvan için ıslah esas olmak üzere, yetiştirme ve
pazarlama faaliyetlerini de gerçekleştirmek amacıyla, gerçek ve tüzel kişiliğe
haiz yetiştiriciler ile kurum ve kuruluşların oluşturduğu Yetiştirici
Birliklerini,
d) Birlik Şubesi: Potansiyeli olan merkezlerde oluşturulan ve Yetiştirici
Birliği adına teknik ve sağlık hizmetlerini yürüten alt birimleri,
e) Merkez Birliği: İl Yetiştirici Birliklerinin bir araya gelerek
oluşturdukları ve faaliyetleri tüm yurdu kapsayan her türden hayvan için ayrı
kurulmuş Damızlık ............Yetiştiricileri Merkez Birliğini ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Birliklerin Çalışma Konuları, Kuruluşu,
Üyelik işlemleri, Organları ve Görevleri
Madde 5 - Birlikler yürütecekleri hizmetlerle ilgili olarak;
a) Üyeleri arasında dayanışmayı sağlamak,
b) Üyelerin mesleki eğitimlerini sağlamak, bilgi ve becerilerini artırmak
için kurs, seminer ve benzeri tertiplemek, göze ve kulağa hitap eden eğitim
çalışmaları yapmak veya yaptırmak, her türlü basılı yayım ve diğer yollarla
eğitim ve haberleşmeyi sağlamak,
c) Ön soy kütüğü, soy kütüğü ve döl kontrolü faaliyetlerini yürütmek,
ç) Üyelerin hayvanlarına sağlık ve suni tohumlama hizmetleri vermek, hayvan
sağlığı ve suni tohumlama ile ilgili ilaç, sperma ve benzeri malzemeleri temin
etmek, dağıtmak ve pazarlamak,
d) Yetiştiricilerin damızlık materyal, alet ve ekipman, kaba yem, kesif
yem, yem bitkileri tohumlukları vesair ihtiyaçlarını sağlamak, dağıtmak ve
pazarlamak,
e) Yurt içinden veya gerekli hallerde yurt dışından sağlanan erkek ve dişi
materyal, sperma, yumurta, embriyo yada diğer biyolojik materyali kullanarak
ıslah programları ile bütünleşen her türlü faaliyet için gerekli kadro ve
ekipleri oluşturmak, gerekli hallerde sperma, yumurta, embriyo ve benzeri ıslah
materyallerini üretmek için Bakanlık izniyle yada Bakanlıktan ruhsatlı üretim
merkezleri ve laboratuvarlar kurmak, bu konudaki bilgileri yetiştiricilere
duyurmak, kullanımlarına imkan veren sistemi geliştirmek ve bu konuda kurslar
düzenlemek,
f) Hayvanların bakım ve beslenmesi ile ilgili her türlü teknik ve idari
tedbirleri almak veya aldırmak,
g) Üyelerce yetiştirilen hayvanların satışını organize etmek, bunun için
fuar, sergi, panayırlar kurmak ve kurulanlara katılmak, yarışmalar tertiplemek,
ödüller vermek, yetiştirilen ırkları tanıtmak,
h) Yetiştiricilerin ürünlerinin değer fiyatına satışını sağlayacak her
türlü pazarlama organizasyonları ve ürün işleme tesislerini kurmak, kiralamak
ve işletmek,
ı) Yetiştiricilerin ihtiyaçlarına yönelik iş ve işlemleri yapmak veya
yaptırmak,
i) Hayvanlar ve hayvancılık işletmeleri ile ilgili her türlü sigorta
hizmetlerini yapmak veya yaptırmak,
j) Kredi temini konusunda yetiştiricilere yardımcı olmak,
k) Konusu ile ilgili ihtiyaç duyulan araştırmaları yapmak veya yaptırmak,
l) Hayvancılığın geliştirilmesi konusunda gerekli tesisleri kurmak, ortak
olmak, işletmek, gerektiğinde bu işler için şirket kurmak,
ile görevlidir.
Birliklerin Kuruluşu
Madde 6 - Bir birliğin kurulabilmesi için aynı tür, ırk veya hattan hayvanlarla
çalışan yetiştiricilerden Bakanlığın belirleyeceği kriterlere uygun olan
7'sinin bulundukları İl Müdürlüğüne (Valiliğe) yazılı olarak başvurmaları
gerekmektedir. Kuruluş izni alan Birlik ana sözleşme özetini Ticaret Sicil
Gazetesinde yayınlatır ve 3 ay içinde en az 25 üye ile Genel Kurul toplantısını
yapar. Genel kurul toplantısını yapmayan birliğe 1 kereye mahsus olmak üzere 3
ay daha ek süre verilir. İkinci 3 ay içerisinde genel kurulunu yapamayan
birlik, fesih edilmiş sayılır. Genel kurulunu yapan birlik 1 inci maddede
belirlenen amaçlar doğrultusunda faaliyetlerine başlar.
Bir İlde aynı tür, ırk veya hat için aynı ıslah amacına yönelik yalnız bir
birlik kurulabilir. Ancak, o İlde farklı ırktan birlik kurulamaması durumunda
bu ırklara sahip işletmeler, kurulmuş olan birliğe geçici üye statüsünde
alınırlar. Bu üyelerin oy hakkı bulunmamasına karşın asil üyelerle aynı hizmeti
alma hakkına sahiptirler.
Birlik üyeleri şunlardır:
a) Asil Üye: Bakanlığın belirlediği asgari sayıda hayvan varlığına sahip ve
soykütüğü sistemine dahil işletmeler,
b) Aday Üye: Bakanlığın belirlediği asgari sayının altında hayvana sahip ya
da soykütüğüne girmek istemeyen fakat ön soykütüğüne kayıtlı işletmeler,
c)Geçici Üye: Farklı ırktan hayvana sahip ve soykütüğüne dahil olmak
isteyen işletmelerdir.
Geçici ve aday üyelerin seçimlerde oy hakları yoktur.
İzin Verme
Madde 7 -Hazırlanan Ana Sözleşme İl Müdürlüğüne (Valiliğe) verilir. Ana Sözleşmenin
Kanun ve Yönetmeliğe uygunluğu il müdürlüğünce onaylandıktan sonra birlik
merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve ilan olunur. İl Müdürlüğü
başvuruyu değerlendirme işlemini bir ay içerisinde sonuçlandırır. Ana Sözleşme
ile ilgili tescil ve ilan olunacak hususlar şunlardır:
a) Ana Sözleşme tarihi,
b) Birliğin amacı, konusu,
c) Birliğin unvanı ve merkezi,
ç) Birliğin sermayesi ve bunun nakdi kısmına karşılık olarak ödenen en az
miktar ve her üyenin payının değeri,
d) Ada yazılı, üyelik payı belgeleri,
e) Ayni sermaye ve devralınan akçalı kıymetlerle işletmelerin neden ibaret
oldukları ve bunlara biçilen değerler,
f) Birliğin ne suretle temsil olunacağı ve denetleneceği,
g) Yönetim kurulu üyeleriyle birliğin temsile yetkili kimselerin ad ve
soyadları,
h) Birliğin yapacağı ilanların şekli ve Ana Sözleşmede bu hususta bir hüküm
varsa yönetim kurulu kararlarının pay sahiplerinin ne suretle bildirileceği.
Sermaye
Madde 8 - Birliğin sermayesi değişebilir olup, üyelerin birliğe girerken ödemiş
oldukları giriş aidatları birliğin ana sermayesini oluşturur. Giriş aidatı
Genel Kurulca belirlenen miktardan az olamaz. Aidat artırımları Genel Kurul
Kararı ile tesbit olunur.
Bağış ve yardım dışında ayni sermaye kabul edilemez.
Borç Para Alma
Madde 9 - Birlik amaçlarını gerçekleştirmek için şartları ve miktarı Genel
Kurulca belirlemek koşulu ile Bankalardan, uygun bulacağı kişi ve kuruluşlardan
ve üyelerden borç para alabilir. Resmi ve özel teşekküllerden bağış ve yardım
kabul edilebilir.
Sorumluluk
Madde 10 - Birlik borçlarından dolayı alacaklılarına karşı mal varlığı ile
sorumludur. Üyeler giriş aidatları kadar sorumlu olup, bunun dışında herhangi
bir sorumlulukları yoktur.
Birliğin Organları
Madde 11 - Birlik organları şu şekilde teşkil edilir.
a) Birlik Genel Kurulu,
b) Birlik Yönetim Kurulu,
c) Birlik Denetleme Kurulu.
Birlik Genel Kurulu
Madde 12 - Birlik Genel Kurulu birliği meydana getiren asil üyelerden oluşan yetkili
karar organıdır.
Birlik Genel Kuruluna, birliğe genel kurul tarihinden en az üç ay önce üye
olan ve birliğe yükümlülüklerini yerine getirenler katılabilir.
Genel kurula katılan her üyenin bir oy hakkı vardır.
Genel Kurulun Devredilemeyen Görevleri
Madde 13 - Genel Kurul, yetkilerinden aşağıda belirtilen görevleri devir ve/veya terk
edemez.
a) Ana Sözleşmeyi değiştirmek,
b) Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve gerektiğinde Tasfiye Kurulunu
seçmek,
c) Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve Tasfiye Kurulunu gerektiğinde ibra
veya azletmek,
ç) Gayri menkul alım ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayri
menkulün niteliğini, yerini ve azami fiyatını, satılacak gayri menkulün asgari
fiyatını belirlemek,
d) İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma usul ve esaslarını belirlemek,
e) Merkez Birliğinin oluşturulması için gönderilecek temsilcileri seçmek.
Genel Kurulun Görevleri
Madde 14 - Genel Kurulun görevleri şunlardır:
a) Yönetim Kurulu üyelerini ve Denetleme Kurulu üyelerini gerektiğinde
Hesap Tetkik Komisyonu ve Tasfiye Kurulunu seçmek ve hizmetini tamamlayan
kurulları ibra etmek veya etmemek,
b) Yönetim ve Denetleme Kurulu faaliyet raporlarını ibra veya ret etmek,
c) Bilanço (gelir-gider farkı) hesapları ve yıllık çalışma raporları
hakkında karar almak ve bu konuda Yönetim Kuruluna yetki vermek,
ç) Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu ile gereğinde Tasfiye Kurulu ve
üyeler tarafından yapılan teklifleri incelemek, yerine getirilmesi uygun
görülenlerin iş programına alınmasına ve uygulanmasına karar vermek,
d) Gerektiği takdirde Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri ile
Tasfiye Kurulu üyelerinin işlerine son vermek,
e) Birlik Ana Sözleşmesinde yapılacak değişiklikleri kararlaştırmak,
f) Birliğin bir başka birlikle işbirliği yapmasına karar vermek,
g) Amaç ile ilgili kuruluşlara iştirake karar vermek ve katılma paylarını
belirlemek,
h) Gayri menkul alım ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayri
menkulün niteliğini, yerini ve azami fiyatını, satılacak gayri menkulün asgari
fiyatını belirlemek,
ı) İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma usul ve esaslarını belirlemek,
i) Üyelerin ihtiyaçları ile ilgili araç, gereç ve demirbaşlar ile üretim
maddelerinin temini hususunda karar almak ve bu hususta Yönetim Kuruluna yetki
vermek,
j) Üyelere birlik aracılığı ile sağlanan ayni ve nakdi kredilerin ödeme
şekli ve miktarını tespit etmek ve bu hususta Yönetim Kuruluna yetki vermek,
k) Yönetim Kurulunun hazırlamış olduğu iş programı ve yeni bütçeyi
onaylamak,
l) Şubeler, alım ve satım merkezleri açmak için Yönetim Kuruluna yetki
vermek,
m) Ortak olunduğu takdirde Merkez Birliğine yatırım ve geliştirme payı
kısmen veya tamamen devri konusunda karar vermek,
n) Yönetim Kurulu tarafından yapılan üyelikten çıkarma teklifleri hakkında
karar vermek,
o) Merkez Birliği Genel Kuruluna 2 kişiden az olmamak üzere ve üye
sayısının 1/25'i oranında temsilci seçmek,
ö) Üyelerin müşterek menfaatlerini ilgilendiren ve Yönetim Kurulu yetkisi
dışında olan her konuda karar vermek,
p) Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyelerine verilecek huzur hakkı ile
yollukları belirlemek, ayrıca personelin kadro ve ücretleri ile yolluklarını
tespit etmek,
r) Banka ve diğer kuruluşlardan temin edilecek kredi ve yardımlar ile
gerçekleştirilecek yatırımların yapılmasına karar vermek,
s) Canlı ve cansız demirbaşların terkini konusunda karar almak ve yetki
vermek,
ş) Gerekli hallerde Yönetim Kurulunun teklifi üzerine toplanarak illerinde
uygulanacak olan teknik ve sağlık hizmetleri ile ilgili ödentiler, aidat ve
katılım paylarını her yılın Aralık ayında belirlemek,
t) Her türlü kiralama konusunda karar vermek.
u) Uygun bulacağı kişi ve kuruluşlardan veya bankalardan alınacak borç
miktarı ve koşulları belirlemek ve bu konuda yönetim kuruluna yetki vermek.
Genel Kurul Toplantıları
Madde 15 - Genel Kurul aşağıdaki şekillerde toplanır.
a) Olağan Genel Kurul,
b) Olağanüstü Genel Kurul,
Üyeler Genel Kurula asaleten katılırlar. Vekalet ile oy kullanılamaz.
Olağan Genel Kurul Toplantısı
Madde 16 - Olağan Genel Kurul, Yönetim Kurulunun daveti ile Nisan ayından önce 2 yılda
bir, en az asil üye tam sayısının yarısından 1 fazlasının iştiraki ile
toplanır. Genel Kurulda çoğunluk sağlanamadığı takdirde, en geç 2 ay içinde,
çoğunluk aranmaksızın fakat kurucu sayısından az olmamak üzere toplantı
yapılır.
Olağanüstü Genel Kurul
Madde 17 - Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve Tasfiye Kurulunun çoğunluk kararı ile
veya birlik üye tam sayısının en az 1/5'inin yazılı müracaatını takiben 2 ay
içerisinde Yönetim Kurulu tarafından Genel Kurul toplantıya çağırılır. Genel
Kurulda çoğunluk sağlanamazsa müteakip 2 ay içerisinde toplanır. Olağanüstü
toplantının gerçekleşmemesi durumunda Merkez Birliği Yönetim Kurulu, Birlik
Genel Kurulunu re'sen toplantıya çağırarak toplantıyı gerçekleştirir.
Belirtilen yollarla Genel Kurulun gerçekleşmemesi halinde Genel Kurul Bakanlık
tarafından re'sen gerçekleştirilir.
Çağırma Şekli ve Gündem
Madde 18 - Yönetim Kurulu o yıla ait Genel Kurul toplantısının yapılacağı
tarihten bir ay önce toplantı ilanını ihtiva eden yazı ile birlikte gündemi
taahhütlü mektup ile üyelerine gönderir. Ayrıca Genel Kurul toplantısının
yapılacağı tarihten 15 gün önce ortakların en kolay ve en emin şekilde haber
almalarını sağlamak üzere gazete ile toplantı çağrısı ve ilanını yapar. İlanda
çoğunluğun sağlanamaması halinde ikinci toplantının tarihi de belirlenir.
Ana Sözleşmenin değiştirilmesi söz konusu ise yapılacak ilanda
değiştirilecek madde numaralarının yazılması ile yetinilir.
İlanın bir örneği toplantıdan en az 15 gün evvel valiliğe gönderilir.
Toplantı için gözlemci olarak Bakanlık Temsilcisi görevlendirilmesi talep
edilir. Bakanlık Temsilcisi toplantının başlamasından itibaren 1 saat
içerisinde gelmez ise toplantıya katılan üyelerden birinin nezaretinde toplantı
yapılır.
Gündemde olmayan hususlar görüşülemez. Ancak, birliğe kayıtlı asil
üyelerden en az 1/5'i ile Denetleme Kurulunun gündem maddelerinin görüşülmesine
geçilmeden önce Divan Başkanlığına verecekleri yazılı teklif ile gündeme yeni
maddeler ilave edilebilir. Gündeme yeni maddelerin ilavesi için toplantıya
katılan asil üyelerin yarıdan bir fazlasının olumlu oyu şarttır.
Toplantıya Başlama
Madde 19 - Toplantı, Yönetim Kurulu Başkanı tarafından açılır. Yönetim Kurulu
Başkanı'nın toplantıda bulunmaması durumunda, toplantıyı Yönetim Kurulu
üyelerinden biri, o da yoksa Denetleme Kurulu üyelerinden biri, o da yoksa
genel kurulca gösterilecek bir üye tarafından yoklamayı müteakip açılır.
Toplantıda asil üyelerden yeter sayısı sağlandığı anlaşılınca Divan
başkanlığının seçimine geçilir.
Toplantıya katılan oy verme yetkisine haiz üyeler veya Merkez Birliği
temsilcileri arasından bir başkan, 2 katip seçilir. Seçimin gizli yapılması
durumunda ayrıca 2 oy tasnifçisi seçilir. Divan Başkanlığı'na, Birlik Başkanı,
Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetleme Kurulu Üyeleri ve birlik çalışanları
seçilemez.
Toplantı açılıp gündem maddelerinin görüşülmesine başlandıktan sonra
herhangi bir sebeple toplantının devamına imkan görülmemesi veya Divanın
çekilmesi halinde gündemi tamamlamak üzere Genel Kurulda ibra maddesi
görüşülmemişse Yönetim Kurulu, görüşülmüşse Bakanlık, Merkez Birliği veya
yetkili mahkemece atanacak Yönetici Kurul (Kayyum) tarafından yapılacak çağrı
üzerine Genel Kurul yeniden toplanır, çağrı ile ilgili olarak 18 inci Madde
uygulanır.
Hazır Bulunanlar Listesi
Madde 20 - Genel Kurul toplantısına katılan asil üyeleri gösteren "Hazır
Bulunanlar Listesi" düzenlenir. Bu listede asil üyelerin üyeliğe kabul
tarihleri, oy yetkisine haiz üyelerin adı, soyadı, ikametgahı ve imza bölümü
yer alır.
Liste toplantıya katılan üyelere toplantıya başlamadan önce imzalatılır.
Listenin Bakanlık Temsilcisi ve Divan Başkanlığı tarafından da imzalanması
gereklidir.
Karar Nisabı
Madde 21 - Kararlar hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile verilir. Oyların eşitliği
durumunda tekrar oylama yapılır. Ancak, Ana Sözleşme değişikliği, dağılma ve
birliğin feshi teklifleri konularında kullanılan oyların 2/3'ü, sorumlulukların
ağırlaştırılması veya ek ödeme yükümlülükleri konusunda alınacak kararlar için
kullanılan oyların 3/4'ü çoğunluğu oluşturur.
Genel Kurulda verilen kararlar tüm üyeler için geçerlidir.
Çoğunluğun Hazır Bulunması
Madde 22 - Birliğin bütün asil üyelerinin toplantıda hazır bulunması halinde, Genel
Kurul toplantısına dair diğer hükümler saklı kalmak şartı ile toplantıya çağrı
hakkındaki hükümlere uyulmamış olsa dahi, kararlar alınabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Birlik Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve
Merkez Birliği Delegeleri Seçimleri
Birlik Yönetim Kurulu
Madde 23 - Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu ile Merkez Birliği delegeleri seçimleri
adayların tek listede toplanması halinde açık, aksinde gizli oyla yapılır.
Seçimlerin gizli yapılması halinde birlik mührünü taşıyan zarflar hazır
bulunanlar listesini imza eden üyelere verilir. Üyeler oylarını tasnif
kurulunun huzurunda imzaları kontrol edilerek seçim sandığına atarlar.
Kullanılan oyların katılanlara göre fazla çıkması halinde oy pusulaları
açılmadan fazla oylar rastgele seçilerek iptal edilir. Sandık açılıp oy ayrımı
bittikten sonra sonuçlar tutanağa yazılır.
Kararların Bozulması
Madde 24 - Yönetmeliğe, Ana Sözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu
iddiasıyla aşağıda belirtilen kimseler Genel Kurul kararları aleyhine
toplantıyı takip eden günden başlamak üzere 30 gün içinde birlik merkezinin
bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilir. Bu kimseler;
a) Toplantıda hazır bulunup da kararlara katılmayarak karşı görüşlerini
tutanağa geçirten, oyunun kullanılmasına haksız olarak izin verilmeyen,
toplantı çağrısının usulüne uygun yapılmadığını, gündemin gereği gibi ilan veya
tebliğ edilmediğini, Genel Kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan
kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden üyeler,
b) Yönetim Kurulu,
c) Kararların yerine getirilmesi, Yönetim Kurulu üyeleri ile Denetleme
Kurulu üyelerinin şahsi sorumluluklarını gerektirdiğinde bu kurulların
üyelerinden her biri,
Ayrıca bozma davasının açıldığı ve duruşmanın yapıldığı gün, Yönetim Kurulu
tarafından usulen ilan olunur.
Genel Kurulda alınan bir kararın mahkeme tarafından bozulması bütün üyeler
için hüküm ifade eder.
Mahkeme, Birliğin isteği üzerine muhtemel zararlarına karşın davacıların
teminat göstermesine karar verebilir. Teminatın miktar ve mahiyetinin
belirlenmesi ilgili mahkemeye aittir.
Yönetim Kurulu
Madde 25 - Yönetim Kurulu, Kanun, ilgili Yönetmelik ve Ana Sözleşme hükümleri
içinde birliğin kanuni temsilcisi olan ve faaliyetlerini yürüten organdır.
Üye Sayısı ve Üyelik Şartları
Madde 26 - Birlik Yönetim Kurulu, iki yıl için Genel Kurul tarafından asil üyeler
arasından seçilen, 7 asil üye ile 5 yedek üyeden oluşur.
Asil üyeliği düşen Yönetim Kurulu üyelerinin Yönetim Kurulu üyeliği de
düşer.
Yönetim Kurulundan ayrılan üyelerin tekrar seçilme hakkı vardır.
Yönetim Kurulu üyeliğine aday olabilmek için;
a) T.C. vatandaşı olmak,
b) Türk Ceza Kanunundaki zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, görevi
suistimal, sahtekarlık, hırsızlık, dolandırıcılık, hileli iflas, emniyeti
suistimal ve Devletin manevi şahsiyetine karşı işlenen suçlardan mahkum olmamak
(cezası ertelenenler ile af kapsamına girenler hariç),
c) Hacir altında bulunmamak,
ç) 18 yaşından küçük olmamak,
d) En az ilkokul ve/veya ilköğretim okulu mezunu olmak,
e) Aynı türde bir başka birliğin Yönetim Kurulu üyesi olmamak,
şartları aranır. Üyelik şartları Denetleme Kurulu tarafından araştırılır.
Bu şartları taşımadıkları halde seçilenler ile seçilme yeterliliklerini
sonradan kaybedenlerin görevlerine Yönetim Kurulunca son verilir.
Genel Kurulda en çok oy alanlar Yönetim Kurulu asil ve yedek üyeliklerine
seçilmiş olurlar. Eşit oy alanların sıralanmasının belirlenmesinde kuraya baş
vurulur. Yönetim Kurulundan ayrılan bir üyenin yerine yedek üyelerden alınan oy
sırasına göre biri geçer.
Herhangi bir sebeple Yönetim Kurulu toplantı nisabını kaybederse boşalan
Yönetim Kurulu üyeliklerine Yönetim Kurulu üyeleri tarafından yedek listeden
yeteri kadar üye çağırılır.
Yönetim Kurulu İş Bölümü ve Çalışma Şekli
Madde 27 - Birlik Yönetim Kurulu kendi aralarında; bir başkan, bir başkan yardımcısı
ve bir muhasip üye ile sekretaryayı yürütecek bir üyeyi seçer, diğerleri üye
sıfatını alır. Aynı toplantıda Yönetim Kurulunun yapacağı mutat toplantı
tarihlerini ve yerini belirler. Bu toplantıda ayrıca lüzumu halinde yapılması
zorunlu olan mutat dışı toplantılara çağrının nasıl ve kimler tarafından
yapılacağına dair karar alınır. Yönetim Kurulu üyelerinden biri veya bir kaçı
birliği temsile yetkili kılınarak Ticaret Siciline tescil ettirilir.
Yönetim Kurulu kararları çoğunlukla alınır. Oylar eşit olduğu takdirde
görüşme konusunda Başkanın oyu belirleyici olur.
Toplantı nisabı 4 üyedir. Yönetim Kurulunda üyeler vekalet ya da temsil
yolu ile oy kullanamazlar.
Mazeretsiz olarak birbiri ardına üç mutat toplantıya gelmeyen üye istifa
etmiş sayılır.
Yönetim Kurulu kararları, sahifeleri noterce tasdik edilmiş bir karar
defterine sıra numarası ve tarihi ile kayıt edilip imzalanır. Verilen karara,
karşı görüşte olanlar veya çekimser kalanlar muhalefet sebeplerini kararın
altına yazarak imzalamak zorundadırlar.
Yönetim Kurulu üyelerine Genel Kurulca belirlenen huzur hakkı ve yolluk
dışında hiçbir ad altında başkaca ödeme yapılmaz.
Yönetim Kurulu üyeleri her zaman üyelikten ayrılabilirler. Ancak, çekilen
üyenin iş gördüğü zamana ait sorumluluğu ile ilgili olarak zarar ve
sorumluluklarının öğrenildiği tarihten itibaren 5 yıllık süre içerisinde
aleyhinde tazminat davası açılabilir.
Yönetim Kurulu üyeleri topluca istifa ettikleri veya mevcut yedeklerin
istifa eden üyelerin yerini dolduramadığı takdirde; Olağanüstü Genel Kurul
toplantısına gidilerek yeniden Yönetim Kurulu üyeleri seçilir. Yönetim
Kurulundan istifa eden bir üyenin yerine geçecek yedek üye yok ise Yönetim
Kurulu birlik üyeleri arasından birini Yönetim Kurulu üyeliğine seçerek yeni
üyeyi toplanacak ilk Genel Kurulun onayına sunar.
Görevi son bulan eski Yönetim Kurulu, yeni Yönetim Kuruluna seçim gününden
başlayarak bir hafta içinde görevini devretmek zorundadır.
Yönetim Kurulunun Görevleri
Madde 28 - Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Birlik Yönetim Kurulu Yasa, Yönetmelik ve Ana Sözleşmede belirtilen
görevleri yürütmekle görevlidir. Bu amaçla iki ayda bir defa mutat toplantı
yapar, ancak gerek duyulması halinde toplantı sayısı arttırılabilir.
b) Birlik bütçesini hazırlar, birliğin her türlü faaliyet ve kayıt işlerini
yürütür.
c) Soykütüğü ve ön soykütüğü işlerini ve verim kontrollerini yaptırır ve
takip eder.
ç) Genel Kurulu toplantıya çağırır. Çalışmalarını rapor halinde Genel
Kurula sunar.
d) Gerektiğinde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.
e) Genel Kurulca verilen görevleri yapar. Sonuç hakkında Genel Kurula bilgi
verir.
f) Yetiştirici eğitimlerini yapar, seminerler düzenler, yetiştirme, bakım,
besleme, sürü idaresi ve benzeri konularda yayınlar yapar.
g) En son hayvan ve hayvansal ürün fiyatlarına ilişkin pazar haberlerini
üyelerine duyurur.
h) Modern hayvancılık işletmeleri kurmak isteyenlere proje temin eder.
ı) Üyelerine kredi sağlar.
i) Personelin tayin, atama ve özlük işlerini yürütür.
j) Mevcut bütçe dahilinde gerekli harcamaları yasalara göre yapar.
k) Üyelerinin ürünlerine pazar bulur, ihtiyaçlarını karşılamaya çalışır.
l) Potansiyeli olan merkezlerde birlik şubesi kurulması konusunu inceler,
uygun görülenlerin kurulmasını Genel Kurula teklif eder.
m) Birlik Teknik İşler Şube Müdürlüğü, Sağlık İşleri Şube Müdürlüğü ile
Birlik İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü faaliyetlerini düzenler ve yönetir.
n) Kanunlara aykırı olarak alınan Genel Kurul kararları aleyhine iptal
davası açar.
o) Genel Kurulca uygulanmasına karar verilen Bakanlıkça desteklenecek yatırım
projelerini hazırlatarak Bakanlığın onayına sunar.
ö) Birliğin aczi halinde Genel Kurulu toplantıya davetle gerekli mercilere
haber verir.
p) Eski Yönetim Kurulu üyeleri ile birlik memurlarının sonradan tespit
edilen yolsuzluklarını ilgili mercilere haber verir.
r) Denetim amacı ile Denetleme Kurulunun veya bağımsız denetleme organının
talebi halinde, birliğe ait her türlü defter ve belgeleri verir.
Yönetim Kurulunun Sorumlulukları
Madde 29 - Yönetim Kurulu üyeleri birliğe, üyelerine ve birlik alacaklılarına
karşı müteselsil sorumludur.
Yönetim Kurulu ibra edilmedikçe üyelerinden hiç biri kurullarda görev
alamaz.
Görevini yapmadıkları anlaşılan Yönetim Kurulu üyelerini Genel Kurul her
zaman azledebilir ve haklarında takibat kararı verebilir. Her üyenin, sorumluluğu
olan yöneticilere münferiden dava açma hakkı mahfuzdur. Yönetim Kurulu
aleyhindeki davalar Denetleme Kurulunca açılır.
Yönetim Kurulu üyelerinden her biri, Genel Kurulun kararı şahsi
mesuliyetini gerektirdiği ahvalde karar aleyhine iptal davası açabilir. Yönetim
Kurulu üyeleri ve birlik memurları kasıtlı bulunsun veya bulunmasın kendi
kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumludurlar. Suç teşkil eden fiil ve
hareketlerden dolayı haklarında yasal işleme başvurulur. Yönetim Kurulu, tescil
ve kayıt için gerçeğe aykırı beyanda bulunması halinde cezai bakımdan sorumlu
olur.
Yönetim veya temsile yetkili şahıslar, birliğe ait görevlerini yürütmeleri
esnasında meydana getirdikleri fiillerden doğan zararlardan birlikte
sorumludurlar.
Denetleme Kurulu
Madde 30 - Denetleme Kurulu, Genel Kurul namına birliğin bütün işlem ve hesaplarını
inceler.
Denetleme Kurulu Seçimi
Madde 31 - Birlik Denetleme Kurulu iki yıl için Genel Kurulca asil üyelerden seçilen 5
asil üye ile 3 yedek üyeden teşekkül eder, bu üyelerde de Yönetim Kurulu
üyelerinde aranan şartlar aranır.
Müddetleri biten üyelerin tekrar seçilmeleri mümkündür. Birbirleriyle ve
Yönetim Kurulu üyeleriyle üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri
akrabalıkları olanlar Denetleme Kurulu üyeliğine seçilemezler.
Görev kusurlarından veya suç teşkil eden fiillerinden ötürü Yönetim Kurulu
ve Denetleme Kurulu üyeliğinden uzaklaştırılanlar tekrar Denetleme Kurulu
üyeliğine getirilemezler.
Denetleme Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu
Madde 32 - Asil üyeler, kanun, ilgili yönetmelik ve ana sözleşme ile kendilerine
yükletilen görevleri hiç veya gereği gibi yapmamalarından doğan zararlardan
dolayı kusursuz olduklarını ispat etmedikçe, müteselsilen sorumludurlar.
Bir Üyeliğin Açılması ve Çekilme
Madde 33 - Denetleme Kurulu üyelerinden birinin ölümü, çekilmesi, bir engelden dolayı
gö revlerini yapamayacak halde bulunması, iflası veya hacir altına alınması
gibi sebeplerle görevlerinin sona ermesi ve yüz kızartıcı bir suçtan dolayı,
mahkumiyetinin kesinleşmesi halinde diğer üyeler Genel Kurulun ilk toplantısına
kadar görev yapmak üzere yerine yedeklerinden birini çağırırlar.
Denetleme Kurulu üyeleri her zaman görevden çekilebilirler. Ancak, toptan
çekilme halinde Genel Kurul, Yönetim Kurulu tarafından derhal toplantıya
çağırılır ve yeniden Denetleme Kurulu asil ve yedek üyelerini 30 gün içinde
seçer.
Açılan üyeliğe yedek üye getirilir. Ancak, bir üyelik açık kalıp da yerine
geçecek üye bulunamazsa Genel Kurul toplantıya çağırılmadan Denetleme Kurulu
tarafından bir asil, bir yedek üye çağrılır.
İnceleme Yükümlülüğü
Madde 34 - Denetleme Kurulu üyeleri işletme hesabıyla bilançonun defterlerle uygunluk
halinde bulunup bulunmadığını, defterlerin düzenli bir surette tutulup
tutulmadığını ve işletmenin neticeleriyle mal varlığı hakkında uyulması gerekli
olan hükümlere göre işlem yapılıp yapılmadığını incelemekle yükümlüdürler.
Üyeleri şahsen sorumlu veya ek ödeme ile yükümlü olan birliklerde, üyelerin
verdiği taahhütnameler ile üyelik defterlerinin usulüne uygun olarak tutulup
tutulmadığını da incelemek zorundadırlar.
Yönetim Kurulu bu maksatla Denetleme Kurulu üyelerine defter ve belgeleri
verir. Onların istekleri üzerine müfredat defteri ve bu defterin hangi esaslara
göre düzenlendiği ve istenilen her konu hakkında bilgi verilir.
Üyeler gerekli gördükleri hususlarda Denetleme Kurulu üyelerinin dikkatini
çekmeye ve açıklama yapılamasını istemeye yetkilidirler.
Denetleme Kurulunun Çalışma Düzeni ve Görevleri
Madde 35 - Denetleme Kurulu üyeleri, 4 ay ara ile yılda 3 defa toplanarak birliğin
işlemlerini ve hesaplarını denetler, malları ve kasayı sayar ve görülen
noksanlıkları, düzensizlikleri inceleyerek bunları birer rapora bağlar ve
aksaklıkları Yönetim Kuruluna bildirir.
Denetleme Kurulu üyeleri, Genel Kurul toplantısından önce bilançoyu,
Yönetim Kurulunun hazırladığı çalışma raporu ve bütçeyi inceleyerek gerekli
gördüğü işlemleri, hesapları ve mevcutları elden geçirir ve kanaatlerini açık
olarak belirten bir rapor hazırlarlar. Denetleme Kurulu üyeleri, bu raporda,
Yönetim Kurulunun çalışma düzenini ve başarı derecelerini de belirtirler.
Denetleme Kurulu üyelerinin görevleri, birliğin iş ve muamelelerini kontrol
etmektir. Denetleme Kurulu üyeleri aşağıdaki görevleri yapmak zorundadırlar.
a) Birliğin işlem ve hesaplarının tetkiki sonunda buldukları noksan ve
hataların giderilmesi için Yönetim Kuruluna rapor sunmak, Yönetim Kurulu
gereğini yapmadığında Merkez Birliğine bildirmek,
b) Bilançonun Türk Ticaret Kanununun 74 üncü Maddesi esaslarına veya Maliye
Bakanlığının kabul ettiği örnek bilançoya göre hazırlanıp hazırlanmadığına
bakmak,
c) Yönetim Kurulu üyelerinin üyelik şartlarını taşıyıp taşımadıklarını
araştırmak, bu şartları taşımadıkları halde seçilenler ile sonradan
kaybedenlerin görevlerine son verilmesi için keyfiyeti Yönetim Kuruluna
bildirmek,
ç) Birlik çalışmaları hakkında bilgi almak ve lüzumlu kayıtların
tutulmasını sağlamak maksadıyla birliğin defterlerini incelemek,
d) Dört ayda bir ara denetimi yapmak ve haber vermeksizin birlik veznesini
denetlemek, inceleme sonuçları olumsuz çıktığı takdirde düzenlenecek raporun
birer örneğini Yönetim Kurulu Başkanına vermek,
e) Birlik üyeleri ve kendileri ile birlik yöneticileri arasındaki
anlaşmazlıkla ilgili konuları Genel Kurul gündemine aldırmak ve Yönetim Kurulunun
Genel Kurulu toplantıya çağırmaması durumunda olağanüstü olarak Genel Kurulu
toplantıya çağırmak,
f) Ana Sözleşmede üyelerin Genel Kurul toplantılarına katılmaları için
gerekli şartların yerine getirilip getirilmediğini incelemek,
g) Yapılacak denetimler sonucunda düzenlenecek rapora göre hukuki
sorumluluğu tespit edilen Yönetim Kurulu üyeleri hakkında Genel Kurul kararına
istinaden gerekli hukuk davalarını açmak.
Denetleme Kurulu üyelerinin yukarıda yazılı kontrol yetkileri Genel Kurul
kararı ile sınırlandırılamaz. Denetleme Kurulu üyeleri ayrıca birlik
zararlarını kapatmak için Genel Kurula sunulacak teklifleri hazırlayarak
toplantı gündemine aldırırlar.
Toplantı ve Raporlar
Madde 36 - Denetleme Kurulu üyeleri çalışma raporlarıyla benzer tekliflerini Genel
Kurula sunmaya mecburdurlar.
Denetleme Kurulu üyeleri, görevleri esnasında işlerin yürütülmesinde
gördükleri noksanlıkları, Kanun, Yönetmelik veya Ana Sözleşmeye aykırı
hareketleri, bundan sorumlu olanların bağlı bulundukları organa ve gerekli
hallerde Genel Kurula haber vermekle yükümlüdürler.
Denetleme Kurulu raporları üye çoğunluğu tarafından imzalanır. Rapora
katılamayan üyeler kanaatini belirterek imzalamak ve/veya münferit rapor
düzenlemek zorundadırlar. Genel Kurul toplantısında "Denetleme Kurulu
Raporu" okunmadan bilanço ve dolayısıyla ibralar konusunda karar alınamaz.
Sorumlu Müdür
Madde 37 - Teknik, Sağlık ve İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüklerini yönetir, ihtiyaç
halinde Birlikle kurulmuş bulunan Birlik Şubeleri arasındaki koordinasyonu sağlar.
Çalışmalar konusunda Yönetim Kuruluna karşı sorumludur.
Birlik Yönetim Kurulu gerek gördüğünde şube müdürlüklerini birleştirebilir
veya Sorumlu Müdür'ün uhdesine verebilir.
Şube Müdürlükleri
Madde 38 - Teknik İşler Şube Müdürlüğü;
Teknik İşler Şube Müdürlüğü ülkenin hayvancılık politikasına paralel olarak
verilen hedeflere ulaşabilmek amacıyla birlik organlarınca verilen kararları
uygular.
Ülke hayvancılığı ve birlik üyelerinin menfaatleri doğrultusunda, hayvan
ıslahı amacı ile tabii ve suni tohumlama, embriyo transferi, sperma, larva,
yumurta, ana arı vb. materyallerin üretimi, ıslah edilmiş ırkın muhafazası ve
takibi için soykütüğü ve önsoykütüğü çalışmalarını yürütür ve benzeri konularda
hizmet verir. Gerektiğinde Şube Müdürlüğü altında konu bazında birimler
kurulabilir. Görevli teknik personelin çalışmalarını denetler.
Sağlık İşleri Şube Müdürlüğü;
Hayvan sağlığı ile ilgili faaliyetleri Bakanlığın talimatı ve programları
doğrultusunda yürütür, koruyucu hekimlik, gerekli tedavi ve aşılama hizmetlerini
verir veya verdirir.
Gerektiğinde Şube Müdürlüğü altında konu bazında birimler kurulabilir.
İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü;
Birliğin personel, idari ve mali işlerini yürütür. Damızlık hayvanlar için
düzenlenecek sergi, panayır, fuarlarda dereceye girenlere ödül verir. Borsa ve
benzeri konularla ilgili çalışmalarını yürütür. Birliğin hayvan alımı ve
nakliye işlerini yürütür. Genel Kurulun laboratuvar, istasyon ve suni tohumlama
durakları kurulmasına karar vermesi halinde, bunların inşasını ve faaliyete
geçirilmesini sağlar. Soykütüğüne kayıtlı damızlıkların yurt içi ve yurt dışı
satışlarında yetiştiricilere yardımcı olur. Birliğin bütçe tasarısını hazırlar.
Gerektiğinde Şube Müdürlüğü altında konu bazında birimler kurulabilir.
Yeni Şube Müdürlüğü Açma
Madde 39 - Gerek görüldüğü hallerde Yönetim Kurulu yeni şube müdürlükleri ihdas
edebilir.
Dışarıya Karşı Temsil ve İmza Yetkisi
Madde 40 - Yönetim Kurulu, resmi dairelerde, mahkemelerde ve üçüncü kişiler nezdinde
temsil yetkisini ilgili Sorumlu Müdüre devredebilir. Ancak, birliği taahhüt
altına koyabilecek işlerde Sorumlu Müdür ile birlikte Yönetim Kurulu Başkanı
veya imza yetkisine haiz üyelerden birinin imzası şarttır.
Yönetim Kurulu, birliği temsil ve borç altına sokan işler dışında, Şube
Müdürlerine ikinci derecede imza yetkisi verebilir. İkinci derecede imzaların
geçerli olabilmesi için birinci imza ile müşterek olması gereklidir.
Birliği temsile yetkili kılınan kimseler, imzalarını ancak, birliğin unvanı
altına koydukları durumlarda bu taahhüt birliği bağlar.
Tescil
Madde 41 - Yönetim Kurulu düzenlenecek ilk toplantıda imza yetkileri hakkında bir
sirküler yaparak, bunu notere onaylattıktan sonra Ticaret Siciline tescil ve
ilan ettirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Merkez Birliği
Merkez Birliğine Giriş, Başvurma Şekli ve İtiraz
Madde 42 - Birlik, birliğin gelişmesi, menfaatlerinin korunması, eğitim ve denetim
konusunda hizmet verilmesi gibi faaliyetlerin yerine getirilmesi için kurulmuş
veya kurulacak aynı çalışma konularına sahip birlikler Merkez Birliğine üye
olmak için müracaat edebilir.
Kuruluş
Madde 43 -Kurulmuş bulunan en az 7 birlik ortaklaşa Merkez Birliğini kurarlar,
Bakanlıktan kuruluş izni alan Merkez Birliği Ana Sözleşme Özetini Türkiye
Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlatır. Tescil ve ilan ettirilecek hükümlerde
birliklere uygulanan hükümler uygulanır.
Merkez Birliğinin merkezi Ankara'dır.
Madde 44 - Yeni kurulan bir birlik, Merkez Birliğine girmek için, Yönetmelik ve Merkez
Birliği Ana Sözleşmesinde belirtilen hükümleri, bütün hak ve ödevleri ile kabul
ettiğini gösteren bir dilekçe ile Merkez Birliği Yönetim Kuruluna başvurur.
Merkez Birliği Yönetim Kurulunun giriş isteğini kabul etmesi ile Birliğin
Merkez Birliği üyeliği başlar.
Madde 45 - Birlik, Merkez Birliğine girmekle, üyelerine bu Yönetmeliğe göre
hazırlanacak Ana Sözleşmedeki yükümlülüklerinden fazlasını yükleyemez.
Madde 46 - Merkez Birliği Genel Kurullarında birliği temsil etmek üzere birlik Genel
Kurulunca üye tam sayısının 1/25'i kadar asil, bunun yarısı kadar yedek delege
seçer, bu delegelerin sayısı 2'den az olmaz.
Merkez Birliğinin Organları ve Görevleri
Madde 47 - Merkez Birliği, bu Yönetmelik hükümlerine göre kurulmuş olan birliklerin en
üst düzeydeki kuruluşudur.
Madde 48 - Merkez Birliği Organları aşağıdaki şekilde oluşturulur.
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetleme Kurulu.
Madde 49 - Merkez Birliğinin amaçları;
a) Birliklerin çıkarlarını korumak, yasa ve yönetmeliklerde belirtilen
amaçlarını gerçekleştirmeleri doğrultusunda faaliyetlerini yönlendirmek, bu
birliklerin gelişmelerine yardımcı olmak ve gerekli önerilerde bulunmak,
b) Birliklerin, ülke hayvancılık politikası yönünde çalışmalarını temin
etmek, birliklerin dilek ve ihtiyaçlarını Hükümet mercilerine iletmek ve
çözümlemek,
c) Merkez Birliği Genel Kurulu kararı ile uluslararası hayvancılık
birliklerine, enstitülerine üye olmak, hayvan sergi, panayırlarına katılmak,
ç) Hayvan ve hayvansal ürünlerin ihracatı ile damızlık ithal ve ihracatı
konularında hükümet yetkilileri nezdinde gerekli girişimlerde bulunmak,
d) Hayvan ve hayvansal ürün fiyatlarını tespit komisyonlarında görev almak,
e) Dış ülkelerdeki hayvancılık ve hayvancılıkla ilgili kuruluşların
çalışmalarını takip etmek, bu konudaki yenilikleri yayım ve eğitim yoluyla tüm
yetiştiricilere iletmek,
f) Yasa ve yönetmeliklerde günün şartlarına göre yapılması istenen
değişiklikler için hükümet mercileri ile ilişki kurmak,
g) Hayvancılık konusunda devletçe yapılacak yatırımlara yardımcı olmak ve
önerilerde bulunmak,
h) Birliklere iç ve dış kaynaklardan kredi sağlamak,
ı) Birliklerin ihtiyaç duyduğu eğitimleri yapmak, seminerler düzenlemek,
yetiştirme konularında yayınlar çıkarmak, gerektiğinde Bakanlıkla bu konularda
müştereken çalışmak,
i) Birliklerin her tür ihtiyaçlarını karşılamak, bu işler için gerektiğinde
şirketlere ortak olmak, sigorta işlemleri yapmak,
j) Birliklerin kurulamadığı veya aktif hale gelemediği illerde; önsoykütüğü
ve soykütüğü faaliyetlerini yürütmek amacıyla şubeler açmak, şubenin
görevlerini komşu birliklere veya kamu kurumları ile yapacağı protokol
çerçevesinde anılan kuruluşlarla ortaklaşa yapmak,
k) Ulusal düzeyde ıslah programlarının gereklerinin yerine getirilmesi için
gayret göstermek, Bakanlığın çıkartacağı talimatlar doğrultusunda damızlık
değer tahminlerini yapmak veya yaptırmak ve yayınlamaktır.
Genel Kurul
Madde 50 - Merkez Birliği Genel Kurulu il birliklerin gönderdikleri delegelerden
oluşur.
Genel Kurulun Görevleri
Madde 51 - Merkez Birliği Genel Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Merkez Birliği Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulunu seçmek,
b) İşletme hesabıyla, bilanço ve gerektiğinde gelir-gider farklarının
birliklere bölüştürülmesi hakkında kararlar almak,
c) Yönetim ve Denetleme Kurullarını ibra etmek veya etmemek,
ç) Yasa ve yönetmeliklerle Genel Kurula bırakılmış konular hakkında
kararlar almak,
d) Yönetim Kurulu tarafından gelecek yıllar için önerilen bütçeleri kabul
etmek veya değiştirmek,
e) Birlik faaliyetleri hakkında öneri ve direktiflerde bulunmak,
f) Yasa ve yönetmeliklerde belirtilen görevleri dışına çıkan ve kendi
Yönetim Kurulunca fesih edilmesi istenen birlikler hakkında karar vermek,
g) Yönetim Kurulunca teklif edilen Yasa, Yönetmelik ve Ana Sözleşme'de
yapılması istenen değişiklikler için karar alır. Bu konuda Hükümet yetkilileri
ile görüşmek üzere Yönetim Kurulunu görevlendirmek,
h) Birliklerle ilgili tüm ödentileri tespit etmek.
Genel Kurulun Toplanması
Madde 52 - Merkez Birliği Genel Kurulu, Birliklerin Genel Kurulları toplandıktan ve
yeni yöneticileriyle delegelerini seçtikten sonra aynı yılın Haziran ayı
içerisinde toplanır.
Madde 53 - Genel Kurul iki yılda bir, birlik asil üyelerinden seçilen delegelerin tam
sayısının yarısından bir fazlasının iştiraki ile olağan olarak toplanır. Ayrıca
gerektiğinde Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu veya delege tam sayısının en az
1/5'inin imzaladıkları ortak dilekçe ile dilekçe tarihinden itibaren 2 ay
içerisinde olağanüstü toplanır. Çoğunluk sağlanamazsa takip eden iki ay
içerisinde kurucu üye sayısından aşağı olmamak üzere tekrar toplanır. Son toplantısında
çoğunluk aranmaz.
Yönetim Kurulu
Madde 54 - Merkez Birliği Yönetim Kurulu, iki yıl için Merkez Birliği Genel
Kurulunca seçilen 7 asil, 5 yedek üyeden oluşur. Yönetim Kuruluna bir il'den en
fazla bir üye girer.
Merkez Birliği Yönetim Kurulu Başkanı il birlikleri yönetim kurulu üyelik
koşullarını sağlamak zorundadır. Ayrıca, başka bir sivil toplum örgütünde
başkan ya da kamu görevlisi olamaz. Bunlardan birini tercih eder.
Madde 55 - Yönetim Kurulu, kendi üyeleri arasından bir başkan bir başkan yardımcısı ve
bir muhasip üye seçer.
Yönetim Kurulunun Görevleri
Madde 56 - Yönetim kurulunun görevleri şunlardır:
a) Yasa ve yönetmeliklerle, Ana Sözleşmede belirtilen görevleri yürütür ve
bu amaçla yılda en az 3 defa toplanır.
b) Merkez Birliğinin bütçesini hazırlar. Birliğin her türlü faaliyet ve
kayıt işlerini yürütür.
c) Genel Kurulu toplantıya çağırır. Çalışmalarını rapor halinde Genel
Kurula sunar. Gerektiğinde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir.
ç) Genel Kurul tarafından verilen görevleri yapar. Sonucu hakkında yine
Genel Kurula bilgi verir.
d) Yetiştirici ve birlik personelinin eğitimlerini yapar veya yaptırır,
seminerler düzenler, çalışma konularıyla ilgili yayınlar hazırlar veya
hazırlatır.
e) İller itibariyle çeşitli pazar haberlerini, yayınları ile üyelerine
duyurur.
f) Yasa ve yönetmeliklerde ve Ana Sözleşmede yapılması istenilen
değişiklikleri Genel Kurul onayını alarak Bakanlığa iletilir.
g) Merkez Birliğine bağlı birliklerin, amaçlarından sapması halinde birlik
Genel Kurulunu Olağanüstü Genel Kurul toplantısına çağırır.
h) Tüm birlikleri kontrol eder, gerektiğinde Bakanlıktan denetim için
yardım istenir.
ı) Genel Sekreteri işe alır.
Yönetim Kurulu Başkanı, Merkez Birliğini her yerde temsile yetkilidir.
Genel Sekreter
Madde 57 - Genel Sekreter; birliğin iştigal ettiği konuda en az 10 yıl tecrübeli,
işinde ehil, yüksek tahsilli kişiler arasından Merkez Birliği Yönetim Kurulunca
sözleşmeli olarak istihdam edilir. İngilizce bilmesi tercih nedeni olabilir.
Genel Sekreter aynı zamanda Yönetim Kurulunun tabii üyesi olup, oy hakkı
yoktur. Yönetim Kurulu kararlarını uygular.
Denetleme Kurulu
Madde 58 - Denetleme Kurulu, iki yıl süre için Genel Kurulca seçilen 5 asil ve 3 yedek
üyeden oluşur. Yönetim Kurulu üyelerinde aranan şartlar aranır.
Madde 59 - Denetleme Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Yönetim Kurulunun çalışmalarını denetler ve hazırladığı raporu Genel
Kurula sunar.
b) Merkez Birliği Yönetim Kurulunun isteği üzerine birlikleri denetler.
c) Gerektiğinde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.
Merkez Teknik İşler Şube Müdürlüğü
Madde 60 - Birliklerin Teknik İşler Şube Müdürlükleri tarafından yürütülen görevlerle
ilgili tüm bilgileri toplar, değerlendirir ve denetler.
Pedigri belgelerini düzenler, döl kontrolü çalışma sistemini belirler.
Sergi, müsabaka ve benzeri gösterilerle ilgili kuralları tespit eder. Türlere
ait ıslahla ilgili olarak Bakanlığın belirlediği kriterlere göre ıslah
programlarını hazırlar. Soykütüğünden çıkartılacak hayvanlar hakkında karar
verir. Soykütüğü ile ilgili son gelişmeleri ve alınacak tedbirleri belirler ve
bunları yayınlar. Soykütüğü faaliyetleri ile ilgili olarak yetiştiricilerin
katılımını belirler ve resmi belgeleri muhafaza eder.
Merkez Sağlık İşleri Şube Müdürlüğü
Madde 61 - Birliklerin Sağlık İşleri Şube Müdürlükleri tarafından yürütülen koruyucu
hekimlik ile ilgili programların hazırlanmasına yardımcı olur. Merkez
Birliğinin Döl Kontrolü kapsamında teste alınan ve alınacak adayların sağlık
testlerini düzenler.
Merkez İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü
Madde 62 - Merkez Birliğinin idari ve mali işlerini yürütür. Birliklerin İdari
ve Mali İşler Şube Müdürlükleri arasında koordinasyonu sağlar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Mali İşler
Hesap Yılı
Madde 63 - Hesap yılı Ocak ayının birinci günü başlar. Aralık ayının son günü biter.
Ancak, Vergi Usul Kanununa göre özel hesap dönemi alınabilir.
Defter Tutma Yükümlülüğü
Madde 64 - Birlik, birliğin ekonomik ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve
her iş yılı içinde elde edilen neticeleri belirlemek amacıyla birliğin nitelik
ve önemini gerektirdiği bütün defterleri (Yevmiye Defteri, Defteri Kebir,
Envanter Defteri ve Karar Defteri gibi) tutmaya mecburdur.
Tasdik Ettirme ve Beyanname Verme Yükümlülüğü
Madde 65 - Defterler Yönetim Kurulunca kullanılmaya başlanılmadan önce birliğin
bulunduğu yerin noterine tasdik ettirilir.
Birlik, tutmaya mecbur olduğu defterlerle tutmak istediği diğer defterleri
lehine delil olarak kullanabilmek için, her birinin cins ve durumları ile
sahife sayısını gösteren iki nüsha beyannameyi bu defterleri kullanmaya
başlamadan önce Ticaret Sicil Memuruna vermeye mecburdur. Memur bunlardan
birini tasdik ederek birliğe geri verir.
Birlik Gelirleri
Madde 66 - Birliğin ve Merkez Birliğinin gelirleri şunlardır:
a) Genel kurulca tespit edilecek giriş ve yıllık aidatlar,
b) Yapılan hizmetler karşılığı elde edilen gelirler. Bunlar verim kontrol
ücreti, soykütüğüne kayıt ücreti, yetiştirme hastalıkları ve diğer
hastalıkların takibi için alınacak ücretler, board ve benzerilerden elde edilecek
gelirler, yetiştirici elindeki damızlıkların satışlarından alınacak primler,
tohumlama hizmetlerinden, sergilerden ve benzeri sağlanan gelirler,
c) Tasdik ücreti,
ç) Yurt içi ve yurt dışı bağışlar ve yardımlar,
d) Merkez Birliğinden birliklere yapılan yardımlar,
e) Yayın gelirleri,
f) Diğer gelirler.
Gelir Gider Farklarının Dağıtılması
Madde 67 -Birliğin müsbet gelir-gider farkı üyelerinin giriş aidatı, bağışlar ve
yardımlar haricinde diğer birlik gelirlerinin toplamından her nevi masraflar,
vergi, faiz ve amortisman karşılıkları çıktıktan sonra kalan kısımdır. Bu kısım
aşağıdaki nisbetler üzerinden bölünür.
a) % 15 Yedek akçe,
b) % 5 Merkez Birliği yardım payı,
c) % 10 Sosyal hizmetler payı,
ç) % 5 Kefalet payı,
d) % 65 Yatırım ve geliştirme payına ayrılır.
Müsbet gelir-gider farkından Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine pay
ayrılmayacağı gibi, üyelerine sermaye üzerinden kazanç da verilemez. Ayrıca,
yedek akçeler birliğin çalışma anında veya dağılmasında üyelere dağıtılmaz,
birlik münhasıran üyelerine iş yapar.
Bir yıllık çalışma sonucu gelir-gider farkı menfi olduğu takdirde açık,
yedek akçelerden ve bunların yeterli olmaması halinde ek ödemelerle veya
sağlanacak bağış ve yardımlarla kapatılır.
Yatırım ve Geliştirme Payı
Madde 68 - Yatırım ve Geliştirme Payı üretim, araştırma ve pazarlama konularında
yapılacak yatırımlarda kullanılır. Bu paya Merkez Birliği iştirak edebilirler.
Merkez Birliği, birliğin üretim , araştırma ve pazarlama konularında yatırım
yapıyor ise Genel Kurul kararı ile bu pay kısmen veya tamamen Merkez Birliğine
devir edilebilir.
Birliğin Katılacağı Yatırımlardaki Durumu
Madde 69 - Yatırım ve Geliştirme Payından veya birlik imkanları ile yapılacak
yatırımlarda üyelik şartı aranır.
Merkez Birliğine Yardım Payı
Madde 70 - Bu paya ayrılan miktar Merkez Birliğine gönderilir.
Sosyal Hizmetler Payı
Madde 71 - Sosyal Hizmetler Payı, üyelerin sosyal ve kültürel ihtiyaçlarıyla,
birlik çalışanları için ölüm, sigorta veya yardımlaşma maksadıyla kullanılır.
Kefalet Payı
Madde 72 - Kefalet payı birlik kanalıyla üyelerine temin edilecek ayni ve nakdi
kredilerin rizikolarını karşılamak maksadıyla tesis edilir.
a) Kamu, gerçek ve tüzel kişilerin yapmış olduğu bağışlar,
b) Birliğin müsbet gelir-gider farkından ayırdığı %5 kefalet payı,
c) Yurt içi ve yurt dışından yapılacak her türlü yardım ve bağışlardan
oluşur.
Birlik, üyelerinden kefalet miktarının üzerinde teminat alır. Birliğin
vermiş olduğu kefaletlerden bir zarar doğmuş ise; bu zararın, ilgili üyelerin
teminatlarından karşılanmasına çalışılır. Buna rağmen açık kapatılamaz ise
sonradan üyeden tahsil edilmek şartı ile kefalet payı vasıtası ile kapatma
yoluna gidilir.
Yedek Akçenin Kullanılması
Madde 73 - Yedek Akçeler üyelere dağıtılmayıp bilanço neticesinde ortaya çıkabilecek
zararın kapatılmasında kullanılır.
Madde 74 - Birliğin dağılmasına karar verildiği taktirde; yedek akçeler birliğin
zararlarının kapatılmasında kullanılır. Artan miktar Merkez Birliğine
gönderilir.
Devletçe Yapılacak Katkılar
Madde 75 - Bakanlık birliklere gerektiğinde ayni ve nakdi destek sağlar.
Madde 76 - Bakanlığa Yıllık Bütçelerden ayrılan ödeneklerden Merkez Birlikleri
kanalıyla birlikler de yararlanır.
ALTINCI BÖLÜM
Dağılma
Birliklerin Dağılma Sebepleri
Madde 77 - Birlik aşağıdaki sebeplerden dolayı dağılır.
a) Genel Kurul kararı ile,
b) İflasın açılması ile,
c) Üye sayısının 25'in altına düşmesi; birlik organlarının kurulamaması ve
birliğin çalışma konusu dışına çıkması,
ç) Üç yıl içinde üst üste olağan genel kurulu yapmaması halinde,
d) Amacına ulaşma imkanının bulunmadığının Merkez Birliğince tespiti ve
Genel Kurul kararı ile dağılır.
Tasfiye işlemleri
Madde 78 - Genel Kurulca Tasfiye Kurulu seçilemediği takdirde tasfiye işlemlerini
Yönetim Kurulu yapar. Yönetim Kurulu tasfiye memurlarını Ticaret Siciline
tescil ve ilan ettirir. Tasfiye Kurulu üyelerine, atamayı yapan merci
tarafından tespit edilecek miktarda ücret ödenir.
Madde 79 - Tasfiye haline giren birliğin bütün borçları ödendikten sonra kalan mallar
Merkez Birliğine devredilir.
Madde 80 - Tasfiye haline giren birlik; üyeleri ile olan ilişkilerinde dahi tasfiye
sonuna kadar tüzel kişiliğini korur ve unvanını - Tasfiye Halinde - ibaresini
eklemek suretiyle kullanmakta devam eder.
Madde 81 - Genel Kurul kararı ile atanmış olan Tasfiye Kurulu veya bu görevi yapan
Yönetim Kurulu üyeleri Genel Kurul tarafından azledilebilir ve yerlerine
yenileri atanabilir.
Üyelerden birinin itirazı ve bu itirazın Merkez Birliğince haklı bulunması
durumunda ayni azil ve görevlendirme işlemi uygulanır. Bu işlem tescil ve ilan
ettirilir.
Madde 82 - Tasfiye Kurulu göreve başlar başlamaz birliğin tasfiyesinin başlangıcındaki
hal ve durumunu inceleyerek buna göre envanter defterleri ile bilançosunu
düzenler ve Genel Kurulun onayına sunar. Tasfiye halinde Genel Kurul
toplantılarında nisap aranmaz. Kararlar oy çokluğu ile verilir.
Tasfiye Kurulu, birlik Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulunu davet eder,
birliğin mali durumunu gösteren bir envanter ile bir bilançoyu birlikte
düzenler Bu düzenleme işinde sözü edilen organ üyelerinden katılmayanları
beklemek zorunda değildir.
Tasfiye Kurulu, gerek görürse birlik mallarına değer biçmek için eksperlere
başvurabilirler. Düzenlenen envanter ile bilanço, Tasfiye Kurulunun huzurunda
birlik Yönetim Kurulu tarafından imzalanır. Envanter ile bilançonun
imzalanmasından sonra Tasfiye Kurulu dağılma halinde bulunan birliğin envanteri
yazılı bütün malları ile evrak defterlerine el koyarlar.
Madde 83 - Alacaklı oldukları, birlik defteri veya diğer belgelerden anlaşılan
ve ikametgahları bilinen şahıslar taahhütlü mektupla, diğer alacaklılar Ticaret
Sicil Gazetesinde ilan suretiyle birliğin dağılmasından haberdar edilerek
alacaklarını beyana çağırırlar.
Alacaklı oldukları belli olanlar beyanda bulunmazlarsa alacaklarının tutarı
notere verilir. Birliğin henüz vadesi dolmayan borçları ile muvazaalı bulunan
borçların karşılığı olan para notere verilir.
Madde 84 - Tasfiyenin sonucunda evrak ve defterler 10 yıl saklanmak üzere notere
verilir.
Madde 85 -Tasfiyenin sona ermesi üzerine birliğe ait unvanın ticaret sicilinden
çıkarılması Tasfiye Kurulu tarafından sicil memurluğundan talep olunur. Bu
talep üzerine sicilden çıkarılma durumu tescil ve ilan edilir.
Madde 86 - Tasfiye Kurulu üyeleri tasfiye işlerinin bir an önce bitirilmesinden
sorumludur.
YEDİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Madde 87 - Birlikler, 4631 sayılı Kanun ve bu Yönetmelikle kendilerine verilen işlerle
ilgili olarak Bakanlığın gözetim ve denetimine tabidir. Birliklerin mali yönden
denetimi; Bakanlık, Denetleme kurulu, Genel Kurul ve Yönetim Kurulundan
herhangi birinin isteği üzerine bağımsız denetim kurullarına yaptırılır.
Madde 88 - Birlikler bu Yönetmelikte belirtilmeyen cezai hükümler ve vergi mevzuatı
açısından 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa tabidir.
SEKİZİNCİ KISIM
Son Hükümler
Yürürlükten Kaldırılan hükümler
Madde 89 - 904 sayılı Islahı Hayvanat Kanununun 28/2/1995 tarih ve 4084 sayılı Kanunla
değiştirilen ek 1 inci maddesine istinaden 9/5/1995 tarih ve 22369 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan "Türkiye Damızlık Süt Sığırı Yetiştiricileri Birliği
Hizmetleri Yönetmeliği" yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 90 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 91 - Bu Yönetmelik
hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.